Anonimowy autor tekstu wykorzystuje argument dotyczący częstotliwości funkcjonowania ściany wspinaczkowej, by udowodnić tezę, że milionowe wydatki związane z rewitalizacją Zabytkowej Kopalni Ignacy, nie miały uzasadnienia. Choć większość mieszkańców Rybnika nie podziela tego zdania, szeregiem pytań z tezą, odnoszących się do jednego, wybranego fragmentu naszej działalności, próbuje podważyć sensowność projektu oraz wywołać wrażenie, że mamy do czynienia ze swego rodzaju nieprawidłowością w funkcjonowaniu instytucji. Niestety autor wpisu nie skierował do Zabytkowej Kopalni Ignacy bezpośredniego zapytania dotyczącego charakteru i warunków użytkowania ścianki wspinaczkowej.
Tak zwana ściana wspinaczkowa znajduje się w budynku Sprężarkowni Zabytkowej Kopalni Ignacy. Instalacja o wymiarach 4×6 m ma charakter dydaktyczny. Dlatego nie można jej porównywać, jak usiłuje się to czynić, z komercyjnym obiektem w Gliwicach o powierzchni ponad 1000 m2, który dedykowany m.in. profesjonalistom.
Ścianka wspinaczkowa w Zabytkowej Kopalni Ignacy ma funkcję rekreacyjną. Służy do zainteresowania najmłodszych tego rodzajem aktywności fizycznej. Zwykłemu użytkownikowi ukończenie drogi wspinaczkowej zajmuje nie więcej jak minutę. Jednocześnie mogą z niej korzystać 2 osoby. Podczas organizowanych przez naszą instytucję zajęć rodzinnych, dziecko sprawdza swoje umiejętności, a rodzic uczy się aktywnej asekuracji. Zajęcia są bezpłatne i odbywają się pod okiem kwalifikowanego instruktora. Wystarczą już dwie sesje zajęć, aby użytkownicy ścianki nauczyli się podstaw wspinania i asekuracji oraz w pełni wykorzystali możliwości tej niewielkiej instalacji. Stąd rodzice, chcący rozwijać tego rodzaju pasję u swoich podopiecznych, po pewnym czasie wybierają bardziej zaawansowane obiekty.
Uprzedzając pytanie, dlaczego nie zainstalowano w budynku większego urządzenia, trzeba zwrócić uwagę, że nie mógł być on w pełni zaadaptowany na tego typu działalność, gdyż wpisany jest do rejestru zabytków. Ponadto, jego rewitalizacja musiała uwzględniać wymogi projektu dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej. Instalacja ścianki nie mogła istotnie naruszyć konstrukcji budynku bez zgody Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach oraz ze względów bezpieczeństwa.
Nie jest prawdą, że ścianka jest czynna raz w tygodniu przez 3 godziny. Istnieje możliwość bezpłatnego skorzystania z urządzenia po zapoznaniu się z instrukcją użytkowania, stosownym regulaminem oraz po uprzednim ustaleniu i potwierdzeniu przez pracownika Kopalni terminu. Na tych zasadach korzystają ze ścianki np. członkowie ochotniczych straży pożarnych.
Ścianka znajduje się w sali o charakterze wielofunkcyjnym, gdzie odbywają się w ciągu całego tygodnia różnego rodzaju aktywności, np. zajęcia sportowe, w tym fitness, ćwiczenia na zdrowy kręgosłup, spotkania seniorów, emerytowanych pracowników kopalni, Rady Dzielnicy Niewiadom czy lokalnych lub branżowych stowarzyszeń. Prowadzona jest tu również działalność statutowa Zabytkowej Kopalni Ignacy. Organizowane są bezpłatne imprezy i wydarzenia kulturalne. Dlatego ścianka wspinaczkowa nie może być czynna codziennie.
Zarówno zajęcia na ściance wspinaczkowej, jak i pozostałe aktywności w budynku Sprężarkowni są organizowane dla mieszkańców Rybnika bezpłatnie. Ich koszt pokrywany jest z dotacji podmiotowej przekazywanej Zabytkowej Kopalni Ignacy przez samorząd Miasta Rybnika. Wynika to z faktu, że budynek został wyremontowany ze środków pochodzących z Unii Europejskiej w ramach działań związanych z rewitalizacją obszarów zdegradowanych. Przez okres trwałości projektu nie ma możliwości prowadzenia w tym miejscu działalności komercyjnej.
Absurdalny wobec Zabytkowej Kopalni Ignacy jest argument typu „urzędnicy wydają miliony na coś co potem nie działa”. W przypadku budynku Sprężarkowni, w której znajduje się tak zwana ściana wspinaczkowa, rybniccy urzędnicy wydali miliony, tyle że w zdecydowanej większości nie pochodziły one z kieszeni rybnickiego podatnika. Renowacja rybnickiego zabytku techniki kosztowała łącznie ponad 6 mln zł, z czego 82% tej kwoty pochodziło z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego, 10% z budżetu państwa, a jedynie 8%, tj. 554 712,10 zł z budżetu Miasta Rybnika. Inwestycja dobrze służy mieszkańcom Rybnika, którzy mogą bezpłatnie korzystać z całej infrastruktury budynku i cieszyć się z uratowania tego wyjątkowego na skalę Europy industrialnego zabytku.
Budynek Sprężarkowni otrzymał nagrodę Stowarzyszenia Polskich Mediów w 26. edycji Ogólnopolskiego Konkursu „Modernizacja Roku & Budowa XXI wieku”, a ramach całego kompleksu Zabytkowej Kopalni Ignacy został uznany za najlepszą przestrzenią publiczną zabytku 2022 przez Towarzystwo Urbanistów Polskich.
Marek Gołosz
Dyrektor Zabytkowej Kopalni Ignacy w Rybniku
Rybnik, 4.01.2024 r.
