Dziś odbyła się uroczysta gala wręczenia nagród w ramach konkursu „Zabytek Zadbany ” dla najlepszych projektów związanych z opieką, konserwacją i adaptacją zabytków w Polsce. Wśród 8 laureatów tegorocznej edycji konkursu znalazła się Zabytkowa Kopalnia Ignacy w Rybniku jako jedyny zabytek techniki oraz jedyny obiekt z województwa śląskiego.
Tytuł przyznano za staranne prace budowlane i konserwatorskie, przeprowadzone z poszanowaniem historycznej substancji i formy budowlanej nadszybia i maszynowni szybu Kościuszko oraz za zachowanie i przywrócenie do pełnej sprawności unikatowego wyposażenia technologicznego.
Nagrodę z rąk Bożeny Żelazowskiej, wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego i generalnej konserwator zabytków odebrali dr inż. arch. Henryk Mercik, Miejski Konserwator w Rybniku oraz Marek Gołosz, dyrektor Zabytkowej Kopalni Ignacy.
Podczas prezentacji nagrodzonych projektów dr hab. Miron Urbaniak z Jury Konkursowego zauważył, że przypadku zabytków techniki podczas oceny wniosków przede wszystkim brany jest pod uwagę stan zachowania urządzeń i instalacji służących do celów produkcyjnych. Dlatego jury konkursowe w przypadku przyznania nagrody Zabytkowej Kopalni Ignacy podjęło decyzję jednogłośnie.
Renowacja i adaptacja na potrzeby kultury i nauki kompleksu Kościuszko stanowiła końcowy etap rewitalizacji całego kompleksu dawnej kopalni Ignacy (wcześniej Hoym) w Rybniku. Na sukces rybnickiego projektu złożyła się praca wielu podmiotów. Inwestycja prowadzona przez Miasto Rybnik została zrealizowana przez dwóch wykonawców Spółkę Grani-Tec Durczok Paweł i Durczok Anita S.C. oraz Techno-Serwis Group Grzegorz Kaszuba. Dodatkowo zadanie związane z aranżacją wystawienniczą opartą na motywie przewodnim silnika parowego przeprowadziła Spółka Adventure Ekspozycje Sp. z o.o.
Należy podkreślić, że w ramach prac konserwatorskich udało się uruchomić ponad 100-letnią parową maszynę wyciągową Szybu Kościuszko. Nie byłoby to możliwe bez wiedzy i umiejętności byłych pracowników kopalni – dodaje Marek Gołosz, Dyrektor Zabytkowej Kopalni Ignacy w Rybniku.
Alojzy Szwachuła, Andrzej Goławski, Grzegorz Pawliczek, Andrzej Świdergał i Józef Gatnarczyk to fachowcy, którzy przez kilka miesięcy konserwowali mechanizm górniczego wyciągu. To najważniejsze na każdej kopalni urządzenie w przypadku Ignacego od zawsze napędzane było siłą pary. Po zamknięciu zakładu odcięto jej dopływ i upalono liny wyciągowe. Nagrodzony projekt udało się zrealizować dzięki zaangażowaniu samorządu Miasta Rybnika przy wykorzystaniu środków pochodzących z Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego.
„Zabytek Zadbany” to ogólnopolski konkurs Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Generalnego Konserwatora Zabytków, którego procedurę organizacyjną prowadzi Narodowy Instytut Dziedzictwa. Konkurs ma na celu promowanie i nagradzanie najlepszych praktyk w zakresie ochrony, konserwacji i adaptacji zabytków, podkreślając tym samym znaczenie dbałości o narodowe dziedzictwo kulturowe.